دعوی الزام به ایفاء تعهد

تعهد در اصطلاح رابطه يا وضع حقوقي است كه بموجب آن شخص (متعهد) به سببي از اسباب ملزم به انجام فعل يا ترك فعل معين ميگردد . اسباب ايجاد تعهد عقد، شبه عقد، جرم، شبه جرم و بالاخره قانون مي‌باشد. تعهدات از مباحث عمده و وسيع حقوق مدني ميباشد و داراي سابقه تاريخي است . شخصی که در برابردیگری ملتزم شده است را بدهکار یا مدیون و آن را که حق مطالبه و اجبار مدیون را پیدا کرده است ، دائن یا طلبکار می نامند .
زمانی که دو طرف اقدام به انعقاد قرارداد می نمایند ، ملتزم به ایفاء تعهداتی در مقابل یکدیگر می گردند که به این نوع تعهدات ، تعهدات قراردادی گفته می شود و طرفین اغلب ضمانت عدم اجرای این تعهدات را در قرارداد پیش بینی و مشخص می نمایند که می تواند به ازاء زمان معین ، پرداخت وجه نقد یا مال دیگر یا انجام عملی باشد . حال هرگاه یکی از طرفین از انجام این تعهدات که موعد آن سررسیده است استنکاف ورزد ، طرف مقابل می تواند الزام طرف دیگر به انجام تعهد را از دادگاه درخواست نماید .

الزام به ایفای تعهد

با توجه به ماده ۲۲۰ قانون مدنی « عقود نه فقط متعاملين را به اجراي چيزي كه در آن تصريح شده است ملزم مي نمايد بلكه متعاملين به كليه نتايجي هم كه به موجب عرف و عادت يا به موجب قانون از عقد حاصل مي شود ملزم مي باشند» و مطابق با ماده ۲۲۵ قانون مدنی « متعارف بودن امري در عرف و عادت به طوري كه عقد بدون تصريح هم منصرف آن باشد به منزله ذكر در عقد است» . در صورت عدم انجام تعهد ، اگر تعهد از نوعی باشد که قائم به شخص متعهد نباشد و هر شخص دیگری بتواند آن را انجام دهد ، متعهد له می تواند با توجه به ماده ۲۲۲ قانون مدنی پس از اجازه دادگاه خود تعهد را انجام داده و هزینه انجام تعهد را از متعهد مستنکف مطالبه نماید . ماده فوق چنین اشعار یافته است « در صورت عدم ايفاء تعهد با رعايت ماده فوق حاكم مي تواند به كسي كه تعهد به نفع او شده است اجازه دهد كه خود او عمل را انجام دهد و متخلف را به تاديه مخارج آن محكوم نمايد» ولی اگر موضوع تعهد قائم به شخص باشد و کسی غیر از متعهد قادر به انجام آن باشد ، متعهد له در صورت الزام و استنکاف مجدد متعهد له  می تواند قرارداد را فسخ نماید . اگر انجام تعهد مقید به زمان خاصی بوده و انجام این تعهد بعد از زمان مقرر ، دیگر منفعتی برای متعهدله نداشته باشد ، متعهد له باید تنها خسارات ناشی از عدم اجرای تعهد را مطالبه نماید .
قانون مدنی در ماده ۲۶۴ می گوید :
تعهدات به يكي از طريق ذيل ساقط ميشود :
۱- بوسيله وفاء به عهد.
۲- بوسيله اقاله .
۳- بوسيله ابراء.
۴- بوسيله تبديل تعهد.
۵- بوسيله تهاتر .
۶- بوسيله مالكيت مافي الذمه
دعوی الزام به ایفاء تعهد میتواند مالی یا غیر مالی باشد و اگر در ازاء انجام تعهدی که از دادگاه خواسته می شود ، مالی عاید متعهد له گردد ، دعوی مالی و متناسب با آن باید خواسته دعوی تقویم و هزینه دادرسی پرداخت گردد و در غیر اینصورت دعوی غیرمالی می باشد و خواسته احتیاجی به تقویم نداشته و هزینه دعاوی غیر مالی پرداخت می گردد .
                                                                                                                                                             

« استفاده با ذکر منبع بلا اشکال می باشد »